Căn nhà, vườn điền thanh và ô cửa sổ.

Vậy mà quên mất thật nhiều điều. Lúc nãy tôi cố gắng nhớ lại căn hộ tập thể mà gia đình tôi đã ở đấy từ lúc tôi khoảng 3-4 tuổi đến tận 13 tuổi. Khu tập thể 1 tầng 10 căn nhưng căn đầu vốn là nhà trẻ sau đó để hoang. Còn lại là 9 gia đình. Mỗi gia đình ở trong 1 gian nhà rộng khoảng 3,5m sâu độ 10m. Bếp nằm phía sau, ở giữa có 1 giếng trời khoảng 2m. Đằng trước chỉ có 1 cái cửa 2 cánh ở chính giữa. Phía sau có cái cửa sổ mở ra giếng trời. Góc giếng trời có 1 cái bể nước có nắp khoảng 1m3. Hàng ngày phải gánh nước đổ vào bể. Cạnh bể nước, bên dưới cửa sổ để 2 cái xô. Trong bếp gần 1 nửa bên tay trái là chuồng lợn, phần còn lại gồm 1 chỗ để trấu và củi, 1 phần là bếp củi. Cũng có thời gian nhà đắp bếp lò nhưng ít thôi. Trước mỗi nhà là 1 khoảng sân có chiều rộng khoảng hơn 3m. Thường là làm giàn mướp ở bên trên. Mỗi nhà thường trồng 1 cây gì đó, phần nhiều là xoan để có thể kết hợp bắc giàn mướp. Tiếp theo nữa là 1 mảnh vườn dài, chia làm nhiều phần, gần nhà trồng rau, tiếp theo có thể trồng khoai lang. Tiếp nữa là mảnh đất trũng ngập nước thường để hoang hay trồng điền thanh. Khu tập thể nằm giữa vùng đất trống. Một phía là cánh đồng, 1 phía là phía sau bệnh viện, gần nhà xác. Hồi bé lũ trẻ con chúng tôi thường ra rình ở đấy để được xem người chết hay mổ pháp y. Có lẽ vì vậy mà chúng tôi thường không biết sợ ma là gì cả. Sau này khoảng 16 tuổi (khi đã chuyển nhà) có 2 lần vào gần nửa đêm hôm rằm tháng 7 tôi một mình đi ra nghĩa địa giữa cánh đồng sau làng để xem có gặp ma không mà không thấy gì. Tôi đứng đó trong ánh trăng sáng tỏ, dưới hàng cây phi lao và gần như muốn gọi to lên xem ma có thấy tôi không. Kỳ cục thật, tôi không kể với ai về điều này nhưng tôi nghĩ là nếu có ma thì họ cũng sẽ làm bạn với tôi thôi. Bà tôi đi xem bói thường kể là họ bảo tôi có nhiều người quý mến, cả trần cả âm. Khi nào ốm nhiều là vì có người âm quý. Vậy chứng tỏ tôi hay chơi với người âm rồi :)

Trong nhà đồ đạc chẳng có gì nhiều, 2 cái giường đôi ở 2 đầu nhà, giữa là cái bàn uống nước, góc phải sát cửa có cái chạn, chỗ còn lại để tủ quần áo và để xe đạp. Cái giường phía trong nằm xuống có thể nhìn thấy 1 khoảng trời xanh ngăn ngắt. Không hiểu sao trong ký ức của tôi luôn nhớ hình ảnh này: năm đó chắc tôi khoảng học lớp 2-3, em tôi còn bé chưa đi học. Một lần hiếm hoi 3 mẹ con tôi rỗi rãi vào buổi trưa cùng chơi trên giường. Tôi nhớ tôi đã hỏi mẹ về câu ca dao mẹ đang đọc cho em tôi nghe

"Con cò bay lả bay la
Bay từ cổng phủ bay ra cánh đồng"

Tôi hỏi về cổng phủ, tôi không biết nó là cái gì. Mẹ giải thích gì đó nhưng tôi chỉ nhớ cái cảm giác nằm lăn ra nhìn bầu trời xanh ngăn ngắt và tưởng tượng có con cò trắng đang bay ngang qua trong lúc mẹ đang nô với em. Tóc mẹ đen vừa mới gội bồ kết rất thơm. Trí óc tôi lưu giữ tất cả: buổi trưa, bầu trời và cánh cò, mẹ chơi với em và mình nằm bên cạnh, mái tóc mẹ đen, ướt và hình như có mùi bồ kết...