Thứ Hai, 13 tháng 4, 2020

Ghi chép về dịch Covid-19. Cái rất nhỏ và điều rất lớn

Có 2 phương diện: rất nhỏ và rất lớn để suy nghĩ về dịch Covid-19. Là một con virus, nó rất nhỏ, coi như vô hình trước mắt người. Vì việc lây nhiễm virus vừa qua khí dung vừa qua tiếp xúc nên việc giữ được cho mình khỏi các nguy cơ lây nhiễm đòi hỏi phải tập trung rất chuyên chú và từng hành vi của mình trong môi trường xung quanh. Nó dựa trên những xác tín từ kiến thức và sau đó là óc quan sát, tưởng tượng và ý chí giữ kỉ luật để thực hành. Tỉnh thức từng khoảnh khắc với ý thức đến từng bộ vị...thật giống như những mô tả của người thực hành võ đạo, thiền đạo. Trang Tử nói đại ý người thường thở đến ngực, chân nhân thở đến gót chân cũng là ý này. Con tôi vốn có theo học karate, kiểu học cho biết chứ cũng không có ý thức sâu xa gì, nên tôi có gợi ý rằng giống như thầy giáo dạy con cách tự ý thức từng động tác của mình trong không gian khi luyện quyền thuật, nếu con coi việc giữ gìn phòng ngừa lây nhiễm từ các hành động nhỏ nhất giống như một phép chủ động luyện tâm chí và cách kiểm soát cơ thể thì đó là một trải nghiệm rất tốt. Nếu chỉ bị động và đối phó bằng sự qua quýt hời hợt kèm với tâm trạng thấp thỏm mơ hồ mang màu sắc cầu may, chờ vận mệnh thì sẽ thấy mệt mỏi rã rời.
(Có 2 cuốn sách mô tả những kinh nghiệm đào luyện thân tâm theo chiều hướng này một cách rất hay và giản dị là cuốn ''Thiền trong nghệ thuật bắn cung'' của Eugen Herrigel và ''Cái Dũng của Thánh nhân'' của Thu Giang Nguyễn Duy Cần).
Ở phía ngược lại, với một dịch bệnh truyền nhiễm có khả năng lan truyền mạnh mẽ như Covid-19, thì ở quy mô rất lớn, đó là vấn đề của loài người, trên bình diện cả địa cầu. Đứng trước một bề chiều lớn lao như vậy, mỗi cá nhân dễ có cảm giác rằng mình quá nhỏ bé, và quá khó để có thể gây được tác động đáng kể nào đến sự việc chung. Nhưng không phải như thế, trên thực tế, người ta đã ghi nhận được những rung chấn của vỏ trái đất đã giảm đi rất nhiều khi hầu như toàn cầu đình trệ các hoạt động ngày thường để thực hiện giãn cách xã hội. Môi trường sinh thái cũng ngay lập tức cho thấy những dấu hiệu chuyển biến tốt do sự giảm thiểu tác động từ hoạt động của nhân loại: giảm phát thải CO2, giảm khói bụi, động vật hoang dã tràn vào khu vực đô thị...Tất cả những dấu hiệu hiếm hoi ấy có được là nhờ vì một tình thế bắt buộc chung mà loài người hành xử như một khối thống nhất toàn cầu - và chỉ có quy mô chủng loài toàn cầu như thế mới có thể làm được hiệu ứng đó - và nó cũng có biểu hiện rất giống với bề ngoài của một hành động đoàn kết nhất trí vì mục tiêu chung. Và mỗi người chỉ cần làm tốt cái mà hoàn cảnh của họ cần làm, nên làm.
''Việc làm của người quân tử, đều là gom nhặt những cái nhỏ thành thứ lớn, nếu vì việc thiện nhỏ cho là vô ích mà chẳng làm, đấy là hành động của kẻ tiểu nhân thôi. Chỉ mong làm những việc cao xa, là điều ta không thích vậy.''. Câu nói của phu nhân mẹ của nhân vật Chung Hội thời Tam Quốc trong Tam Quốc Chí có thể dùng để minh họa cho cái ý rất lớn và rất nhỏ này được vậy.
---------
Viết cái này cũng là để biện bạch với các bạn hữu là mình chưa hết giãn cách xã hội, không phải việc nhất thiết, thì mình không đi ra ngoài đâu. Ra ngoài dễ, ở nhà mới khó. Muốn mình ra ngoài thì chỉ cần chứng minh đấy là việc nhất thiết là xong.
Ngày xưa đọc Cổ Long mình vẫn nhớ mãi một nhân vật phụ (hình như tên là Vương Động), cả năm chỉ thấy nằm ườn một chỗ. Nhưng hễ đứng dậy thì xách kiếm đi vạn dặm làm một vụ việc mà theo đạo lý của y là việc nhất định cần làm. Rồi lại về nằm ườn bất động. Mình rất lấy làm ngưỡng mộ y, vì nửa vế đầu mình làm rất tốt. Nửa vế sau thì tu mãi không ra dáng nên vẫn phải gắng gỏi suốt ^^

Không có nhận xét nào: