mắt ngày xưa trong sáng

 

mắt ngày xưa trong sáng
ngậm đa tình dấu duyên
một cười như chờ đợi
hai nỗi buồn tan vơi

bàn tay xưa đếm tháng
bàn tay giờ kể năm
một bên trời mưa hạ
một bên trời phiêu phong

mưa giông dấu lũ trong lòng
gió reo góp gió ru dòng lũ xa..

mắt ngày xưa trong sáng
ngậm đa tình dấu duyên...

 

 

Đọc bài thơ này, ta như nghe lại tiếng vọng của một quãng đời đã xa, nơi ánh mắt, bàn tay, nụ cười của “ngày xưa” vẫn còn in dấu trong ký ức, nhưng nay đã phủ lên bởi lớp bụi thời gian.

 

Ánh mắt ngày xưa

“Mắt ngày xưa trong sáng / ngậm đa tình dấu duyên” – hai câu thơ mở đầu gợi lên vẻ hồn nhiên, ngây trong mà vẫn thẳm sâu một mạch tình lặng lẽ. Cái “đa tình” không ồn ào, mà được “ngậm” giữ, như một bí mật chỉ riêng người biết. Ở đây, thi pháp dùng ánh mắt như cửa ngõ của ký ức: vừa trong trẻo, vừa man mác, vừa là niềm hạnh phúc lẫn khởi điểm của nỗi buồn.

 

Bàn tay của thời gian

“Bàn tay xưa đếm tháng / bàn tay giờ kể năm” – sự chuyển đổi từ tháng sang năm là ẩn dụ cho bước đi của đời người. Khi tuổi trẻ, thời gian trôi nhẹ như tháng ngày; khi đã đi xa, thời gian trở nên nặng nề, đo bằng năm tháng tích tụ. Cách đối sánh giản dị này làm bật lên nỗi hoài niệm: bàn tay vẫn là một, nhưng cảm thức thời gian đã khác, và lòng người cũng không còn nguyên vẹn.

 

Hai bầu trời, một nỗi lòng

“Một bên trời mưa hạ / một bên trời phiêu phong” – hình ảnh đối lập như hai mảng trời chia đôi số phận. Mưa hạ gợi tuổi trẻ ướt át, nồng nàn; phiêu phong là dâu bể, gió giông của trưởng thành. Hai bầu trời ấy đặt cạnh nhau chính là bi kịch của ký ức: còn lưu giữ nhưng không thể trở lại.

 

Thi pháp của nhạc và hình

Bài thơ không cầu kỳ ở ngôn từ, nhưng giàu nhạc tính: nhiều cặp câu 4 chữ, 5 chữ nhịp ngắn gọn, ngân vang như lời ca. Sự lặp lại (“mắt ngày xưa trong sáng / ngậm đa tình dấu duyên”) vừa như điệp khúc, vừa như nỗi ám ảnh không dứt trong lòng thi nhân. Thể thơ tự do nhưng giữ nhịp điệu đều đặn, tạo một làn sóng buồn trôi theo dòng hồi ức.

Dấu lũ trong lòng

“Mưa giông dấu lũ trong lòng / gió reo góp gió ru dòng lũ xa..” – hai câu cuối là một bức tranh tâm tưởng. Mưa và gió là ngoại cảnh, nhưng “lũ” là nội tâm. Cái dằn vặt, trôi chảy, cuốn đi ấy không hẳn hủy diệt mà cũng có chút ru êm, như thể ký ức đau buồn đã lùi xa, giờ chỉ còn tiếng vọng dịu lại, đủ để người viết có thể gọi tên nó trong thơ.

 

Kết

Bài thơ giản dị, không phô trương triết lý, nhưng mang sức ám ảnh của những điều đã qua. Cái đẹp nằm ở sự trong sáng xen lẫn dày vò: vừa là hồi ức về tình yêu tuổi trẻ, vừa là nhận thức về dòng chảy vô thường. Ở đó, con người không thể giữ lại điều gì nguyên vẹn, chỉ còn thơ ca như một cách “ngậm đa tình dấu duyên” để ký ức hóa thành lời.

 

 https://open.spotify.com/episode/0I2lWsPVurefVVGfacF4Fc?si=mU8yeOUVTeGLVCOeR33B5g